
Abaturage ba Australia batunguye isi ku wa Gatandatu ushize ubwo batangazaga ibyavuye mu matora rusange. Si uko batunguwe n’uwatsinze, ahubwo ni ukubera ubunini bw’intsinzi ya Anthony Albanese. Ni icyemezo cyagaragaje isura nshya y’icyizere abaturage bongeye kugira ku ishyaka rye rya Labor riharanira ihame rya demokarasi ishingiye ku majyambere n’uburinganire.
Uyu ni umusaruro ukomeye kuri Minisitiri w’Intebe Anthony Albanese, wari umaze igihe ishyaka rye ritsikamiwe n’ubwiyongere bw’inkunga ku ruhande rw’abanyamuryango b’ishyaka ry’aba Liberal, rishyira imbere indangagaciro za gikomunisiti na gikonseravative. Iyi ntsinzi irasa neza n’ihinduka ryabaye muri Canada mu ntangiriro z’ubuyobozi bwa kabiri bwa Donald Trump muri Leta Zunze Ubumwe za Amerika, ubwo abaturage nabo bahindukiraga abagize uruhare mu gukaza umurego w’inyungu zabo bwite.
Dore ibintu bitanu by’ingenzi twakuramo muri aya matora:
1. Labor yagaruye icyizere – binyuze mu bikorwa byumvikana kandi bifatika
Nyuma yo kumara amezi menshi mu mwaka ushize igaragaza intege nke mu mibare y’amajwi mu buryo bw’iperereza, ishyaka rya Labor ryayoboye neza urugendo rwo kongera kwiyegereza abaturage, rishyira imbere ibibazo bibakomereye nko: ubuzima, imibereho myiza, imihindagurikire y’ibihe n’izamuka ry’ibiciro by’ibiribwa n’ingendo.
Ibi byagaragaje ko abaturage bifuza ubuyobozi bufite umurongo uhamye, kandi bufite ubushake bwo gukemura ibibazo aho kwishora mu mvugo z’amarangamutima cyangwa kwirengagiza ibibazo bikomeye nk’uko bamwe mu banyapolitiki bo mu ruhande rw’abarwanya Labor babigenzaga.
2. Abaturage bahinduye icyerekezo: barambiwe ubuyobozi bushingiye ku gukaza umurego
Abatora benshi batoye Labor si uko ari abanyamuryango bayo, ahubwo ni uko barambiwe ubuyobozi bushingiye ku ngamba z’ihutiraho zitagira impinduka zifatika. Ishyaka rya Liberal, ryari risanzwe rifite abayoboke benshi, ryahuye n’akaga karimo no gutakaza umuyobozi waryo Peter Dutton, utsinzwe ku buryo butunguranye.
Ibi byerekana ko abaturage batakibona icyo bamarira n’ibyiringiro ku batavuga rumwe n’ubutegetsi, kuko bababonaga nk’abadafite igisubizo ku bibazo bibugarije. Kuba batakaje n’intebe nyinshi, birashimangira ihinduka ry’imyumvire n’impamvu nyinshi zishingiye ku mibereho rusange.
3. Ikibazo cy’imihindagurikire y’ikirere cyagize uruhare runini
Ugereranyije n’amatora yabanje, abaturage ba Australia batoye bifashishije cyane ikibazo cy’ihindagurika ry’ibihe, cyane ko igihugu cyabo kimaze igihe kirekire kibangamiwe n’inkongi z’umuriro zatewe n’ubushyuhe bukabije, imyuzure, ndetse n’ihinduka ry’ibihe ku buryo budasanzwe.
Albanese na Labor bagaragaje gahunda ihamye yo kugabanya ibyuka bihumanya ikirere, guteza imbere ingufu zisubira (renewable energy), no guhangana n’imihindagurikire y’ikirere mu buryo burambye. Ibi bikaba bitandukanye n’uruhande rwa Liberal rwagaragaje kwigira ntibindeba cyangwa gukinisha iki kibazo.
4. Kwiyongera kw’abakiri bato mu matora byahinduye byinshi
Urubyiruko rw’Abanya-Australia rwari rusanzwe rutaritabira cyane amatora, ariko muri uyu mwaka byahindutse. Ubu rwaritabiriye ku bwinshi, biturutse ku bitekerezo n’imiyoborere mishya Labor yatanze, ndetse no kubasha gukoresha imbuga nkoranyambaga mu buryo bushishikaje kandi bugezweho.
Abakiri bato bagarutse cyane ku ngingo zireba ejo hazaza, zirimo: ubuzima, ibijyanye n’akazi, ikoranabuhanga, imiturire iciriritse, n’imihindagurikire y’ikirere. Labor yatsinze cyane mu mijyi minini, aho urubyiruko rufite ijwi rikomeye.
5. Liberal igiye gusubira inyuma isubire ku ntebe y’amasomo
Nyuma y’aya matora, biragaragara ko ishyaka rya Liberal rikeneye isuku n’impinduka zikomeye imbere mu mitwe yaryo. Gutakaza intebe nyinshi no kubura umuyobozi waryo ku rwego rw’igihugu ni ibintu bidakunze kubaho, ariko bishobora gutanga isomo rikomeye ku cyerekezo ishyaka rishaka kuganamo.
Iri shyaka rishobora kwifashisha ubu buryo bwo gusubira inyuma nk’amahirwe yo kwiyubaka, gukosora aho ryakoze amakosa, no kongera kubaka icyizere cy’abaturage binyuze mu kuganira nabo ku by’ingenzi bitari politike y’amarangamutima cyangwa ibikorwa bigamije kwibasira abategetsi bariho.
Iyi ntsinzi ya kabiri ya Anthony Albanese n’ishyaka rye rya Labor si intsinzi y’amajwi gusa, ahubwo ni ikimenyetso cy’uko abaturage ba Australia barimo bahindura icyerekezo cy’imiyoborere. Bashaka ubuyobozi bufite ejo hazaza hasobanutse, bujyanye n’imibereho yabo ya buri munsi, kandi bufite ubushake bwo gukorera rubanda, si ukwitwaza ubutegetsi.
Ibi kandi bishobora gutanga isomo rikomeye ku bindi bihugu byo mu karere no ku isi yose, aho abaturage bagenda bagaragaza ko bashaka impinduka zishingiye ku mpinduka zifatika, aho kwihambira ku buryo bw’imiyoborere butajyanye n’igihe.