Ku wa Gatatu, Umunyamategeko Mukuru wa Leta Zunze Ubumwe za Amerika, Pam Bondi, yari ateganyijwe gutangaza ku mugaragaro icyemezo cyo kuregera Leta ya Maine mu rukiko, nk’igice cyiyongereye ku makimbirane amaze igihe hagati ya Perezida Donald Trump n’iyo leta, kubera ko yanze gukurikiza iteka rya Perezida ribuza abakinnyi b’igitsina cyahinduwe gukina mu mikino y’abakobwa n’abagore.
Iyi manza izaba nyuma y’iminsi itanu Guverinoma ya Trump igerageje guhagarika inkunga yose Leta ya Maine yavanaga mu isanduku ya Leta ku bijyanye n’amashuri ya Leta ndetse n’igaburo ry’abanyeshuri, ibi bikaba byarakurikiye inama yabaye tariki ya 21 Gashyantare hagati ya Trump n’abagenga ba leta batandukanye, aho yagiranye amakimbirane na Guverineri wa Maine w’ishyaka ry’Abademokarate, Janet Mills.
Muri iyo nama, Trump yateye ubwoba Mills ko azahagarika inkunga yose Leta ya Maine ihabwa n’Igihugu, niba idakurikije iteka rye rya perezida rikumira abakinnyi b’igitsina cyahinduwe mu gukina imikino y’abakobwa n’abagore.
Mills yahise amusubiza ati: “Twebwe tuzakurikiza amategeko, Bwana Perezida. Tuzahurira mu rukiko.”
Mu gihe cyose cy’amatora, Trump akunze kwamagana bikomeye uruhare rw’abakinnyi b’igitsina cyahinduwe mu mikino y’abagore. Iteka yasinye ryashimwe n’abamushyigikiye bavuga ko rizasubiza ibintu ku murongo w’uburinganire mu mikino, mu gihe abarwanya iryo teka bavuga ko rirenganya uburenganzira bw’agatsiko gato cyane k’abakinnyi.
Perezida w’Impuzamashyirahamwe y’Amashuri Makuru n’Universités muri Amerika (NCAA), Charlie Baker, yavuze muri Mutarama ko mu bakinnyi basaga 510,000 bakinira ayo mashuri, batarenze 10 ari bo bemeza ku mugaragaro ko ari ab’igitsina cyahinduwe.
Ku ya 2 Mata, Minisiteri y’Ubuhinzi muri Amerika (USDA) yatangaje ko yahagaritse inkunga yagenerwaga gahunda yo kugaburira abanyeshuri bo muri Maine, ivuga ko iyo leta yishe ibikubiye muri Title IX, itegeko rihana ivangura rishingiye ku gitsina mu mashuri no mu yandi bikorwa bya Leta.
Urukiko Rukuru rwa Leta Zunze Ubumwe za Amerika rwahise rutanga itegeko rihagarika by’agateganyo icyo cyemezo cyo guhagarika inkunga, nyuma y’uko Leta ya Maine iregereye Leta ya Amerika. Mbere yaho gato ku ya 2 Mata, Minisiteri y’Uburezi yari yatangaje ko yahagaritse miliyoni $250 z’amadolari yagenerwaga amashuri y’incuke kugeza ayisumbuye (K-12) muri Maine, mu rwego rw’igenzura rya Leta.
Iyo Minisiteri kandi yatangaje ko iri kohereza dosiye ku Rwego rw’Ubushinjacyaha (Justice Department), kugira ngo harebwe niba hashyirwaho igikorwa cy’ubutabera gishingiye kuri Title IX.
Mu ibaruwa yandikiwe Minisiteri y’Uburezi tariki ya 11 Mata, Umwungirije w’Umunyamategeko Mukuru wa Maine, Sarah Forster, yavuze ko leta ya Maine itazashyira umukono ku mwanzuro wari watanzwe cyangwa indi mvugo iyo ari yo yose isubiwemo.
Yagize ati:
“Nta na kimwe muri Title IX cyangwa amategeko ayishyira mu bikorwa kibuza amashuri kwemera abakobwa n’abagore b’igitsina cyahinduwe gukina mu makipe y’abakobwa n’abagore. Amabaruwa yanyu kugeza ubu nta na rumwe rugaragaza urubanza na rumwe rwemeza ibyo muvuga.”
Niba ushaka ko dukomeza tubikurikirane cyangwa tukabisobanura birambuye, ndahari.
