Guverinoma y’u Rwanda yafashe ingamba nshya zo kuzamura imisoro ku nzoga n’itabi mu rwego rwo kongera amafaranga yinjira mu isanduku ya Leta no gukomeza gushyigikira iterambere ry’ubukungu. Mu gihe ibinyobwa bisindisha n’itabi byongeweho umusoro, ibikoresho by’ikoranabuhanga na telefoni ngendanwa nabyo bigiye gutangira kwishyura umusoro ku nyongeragaciro (TVA).
Mu itegeko rishya ryatangiye gukurikizwa, ibinyobwa bisindisha n’itabi byongerewe imisoro hagamijwe kugabanya ikoreshwa ryabyo no kongera amafaranga agenerwa ibikorwa by’iterambere ry’igihugu.
Imisoro mishya izatuma ibi bicuruzwa biba bihenze kurushaho, bikaba bishobora kugira ingaruka ku bakiriya b’abanywi n’abacuruzi babyo.
Ku rundi ruhande, telefoni n’ibikoresho by’ikoranabuhanga byari bisanzwe bidakorerwa umusoro ku nyongeragaciro (TVA), ariko guhera ubu bizajya byishyura uyu musoro.
Ibi bikoresho bifatwa nk’iby’ingenzi mu iterambere ry’ikoranabuhanga ry’igihugu, ariko Leta yagennye ko bizajya byinjiza umusanzu mu isanduku ya Leta binyuze mu misoro mishya yashyizweho.
Mu rwego rwo gukomeza kwinjiza amafaranga aturuka mu bikorwa by’ikoranabuhanga, u Rwanda rwashyizeho umusoro mushya uzwi nka Digital Services Tax (DST).
Uyu musoro uzajya ukatwa ku bantu bakoresha serivisi z’ikoranabuhanga zituruka hanze y’igihugu, zirimo Netflix, Amazon Prime, Apple Music, Google Play, n’izindi serivisi zishamikiye ku bucuruzi bw’ikoranabuhanga.
Ibi bivuze ko umuntu uzishyura serivisi ya Netflix cyangwa agura igicuruzwa kuri Amazon azajya yongerwaho umusoro, mu rwego rwo kongera amafaranga yinjizwa na Leta.
Iki cyemezo gishingiye ku kuba serivisi z’itumanaho n’ikoranabuhanga bikomeje gufata indi ntera mu iterambere ry’ubukungu bw’Isi, bityo bikaba ngombwa ko u Rwanda nabwo rubigiramo uruhare mu kwinjiza amafaranga avuye muri uru rwego.
Kuzamura imisoro ku nzoga n’itabi bishobora kugira ingaruka ku bakoresha ibi bicuruzwa kuko ibiciro bishobora kuzamuka, bikagabanya ubushobozi bwo kubigondera. Mu gihe bamwe bashobora kubibona nk’uburyo bwiza bwo kugabanya ikoreshwa ry’ibinyobwa bisindisha n’itabi, abacuruzi bo bashobora kugira igihombo ku nyungu yabo.
Ku bijyanye n’ibikoresho by’ikoranabuhanga, kongeraho umusoro ku nyongeragaciro (TVA) bishobora gutuma ibiciro byabyo byiyongera, bikagira ingaruka ku Banyarwanda bashaka gukoresha ikoranabuhanga rigezweho.
Naho kuri Digital Services Tax, abakoresha serivisi zituruka hanze y’u Rwanda bashobora kubona ko ibiciro by’izo serivisi byazamutse, bitewe n’iyo misoro mishya. Ibi bishobora gutuma bamwe bashaka ubundi buryo bwo kubona izo serivisi, cyangwa bagahitamo kuzigabanya.
Izi mpinduka zigaragaza uko u Rwanda rukomeje gushaka uburyo bwo kwishakamo ibisubizo mu rwego rw’ubukungu, by’umwihariko binyuze mu misoro izajya ifasha mu bikorwa bitandukanye by’iterambere ry’Igihugu.
