Isi yose yongeye gucika ururondogoro nyuma y’itangazo ridasanzwe ryasohowe n’umunyakenya w’imyaka 42 avuga ko ari umwana wa mbere w’imfura wa Elon Musk, umugabo uzwi cyane mu ikoranabuhanga ku isi hose kubera ibikorwa bye bikomeye nka Tesla na SpaceX.
Uyu mugabo, ufite inkomoko mu gihugu cya Kenya ariko utaratangajwe amazina ku mugaragaro, yavuze ko yavukiye muri Kenya mu gihe Musk yari afite imyaka 12 gusa, bityo bigashoboka ko atari azi neza amateka y’ivuka rye.
Nk’uko amakuru aturuka mu nshuti za hafi z’uyu mugabo abivuga, imyaka myinshi ishize we ubwe atazi ko afite isano n’umwe mu bantu bakomeye cyane ku isi. Nyuma y’imyaka irenga ine mirongo, nibwo yatangiye kubona ibimenyetso bikomeye n’amakuru avuye mu muryango we atuma ashidikanya ku burambe bwe.
Uyu mugabo yavuze ko yabonye amakuru y’ibanga yaturutse mu nshuti za nyina, aho bivugwa ko mu myaka ya za 1990, umuryango we wageze mu gihugu cy’u Bwongereza aho nyina yakoraga mu mirimo itandukanye ihuza abantu n’abanyamahanga. Mu biganiro byamuhishuriwe, havuzwemo amazina ya Elon Musk mu buryo butunguranye, bikaba byaramuteye kwibaza byinshi.
Mu itangazo rye yashyize hanze binyuze mu itangazamakuru ryo muri Nairobi, uyu munyakenya yavuze mu magambo akomeye ati:
“Ntabwo nshaka guharabika cyangwa gukurura inkuru z’amarangamutima. Icyo nshaka ni ukuri. Ndasaba ko hakorwa isuzuma rya DNA, kandi bikaba byihutirwa. Niba koko Elon Musk ari se, azabimenya; niba atari we, nanjye nzabimenya, bityo ubuzima bukomeze.”
Aya magambo yahise avugisha benshi ku mbuga nkoranyambaga, bamwe bagaragaza ko bishoboka, abandi bakabifata nk’ubushotoranyi cyangwa uburyo bwo gushaka kumenyekana.
Nyuma y’itangazo rye, Twitter (X), Facebook, na TikTok zahise yuzura ibiganiro bikubiye ku bivugwa n’uyu mugabo. Hari abashimangiye ko nta kinanira muri iyi si, kandi ko amateka y’abantu bakomeye ashidikanywaho kenshi.
Hari n’abatangiye guca imigani bavuga ko “isi ntabwo ikiri nini” kuko umuntu wo muri Kenya ashobora kwivugira ko ari umwana wa miliyari-miliyoni ikomeye ku isi, bikagera kuri Elon Musk ubwe.
Umwe mu bakoresha X yanditse ati:
“Niba koko uyu mugabo afite ibimenyetso, ntabwo ari ibyo gusetsa. DNA izabikemura mu masaha make.”
Ariko undi aramutse we yagize ati:
“Ibi ni uburyo bwo kwiyamamaza. Uyu muntu ashaka attention (kwitabwaho) kuko Elon Musk azwi cyane.”
Elon Musk yavukiye muri Afurika y’Epfo mu 1971. Mu gihe uyu mugabo w’Umunyakenya avuga ko yavukiye muri Kenya (mu myaka ya 1980), bivuze ko icyo gihe Musk yari akiri umwana muto, afite imyaka 12 gusa.
Ku buryo busanzwe, kuba umwana yabyara muri iyo myaka ntibishoboka ku buryo bwemewe n’amategeko mu bihugu byinshi, ariko mu mateka y’abantu, hari aho bigaragara ko bishobora kuba ku buryo bwihariye cyane.
Ibi byatumye benshi bibaza: Ese birashoboka ko ibyo avuga bifite ishingiro, cyangwa hari amakuru amwe ari kugorekwa kugira ngo bibe inkuru isakuye?
Muri iki kibazo, hari ibintu byinshi bikibazwaho:
- Ni gute uyu mugabo yamenye aya makuru nyuma y’imyaka isaga 40?
- Ese hari ibimenyetso bifatika byerekana ko Elon Musk yabaye hafi y’umuryango we mu bihe byashize?
- Ni nde ufite inshingano zo gutegura no gutanga icyemezo cya DNA mu gihe habayeho ikibazo gihuza umuntu usanzwe n’umuntu uzwi cyane?
Abasesengura amateka n’amategeko yo muri Kenya bavuga ko hakenewe imikoranire hagati y’amategeko y’igihugu cya Kenya n’ay’igihugu cya Amerika kugira ngo hamenyekane uburyo DNA yakorwa mu buryo bwemewe n’amategeko.
Kugeza ubu, Elon Musk ntacyo aratangaza ku by’aya makuru, ndetse nta n’itangazo ryavuye ku muryango we cyangwa ku bakorana na we. Musk azwi nk’umuntu udakunze gukinisha amagambo, ahubwo akunda gusubiza ibintu mu buryo bwihariye cyangwa agakoresha Twitter akavugira mu buryo bw’amarenga.
Bamwe mu bafana be bavuga ko ashobora kubihorera akicecekera, abandi bakemeza ko azakoresha uburyo bwo guca urwaho vuba, cyane cyane niba ibyo bivugwa nta shingiro bifite.
Ku ruhande rw’uyu munyakenya, gushyira hanze iyi nkuru bishobora kumugirira ingaruka zikomeye, yaba nziza cyangwa mbi. Niba DNA yemeje ko koko ari umwana wa Elon Musk, ubuzima bwe bushobora guhinduka mu buryo budasanzwe, akinjira mu muryango w’umwe mu bantu bakize cyane ku isi.
Ariko niba DNA yerekanye ko nta sano bafite, bishobora kumusigira isura mbi mu maso y’abamubonaga nk’umuntu ushaka kwihesha izina ku buryo butari bwo.
Abahanga mu bijyanye n’imitekerereze (psychologists) bavuga ko hari igihe abantu bakura bafite ibibazo byo kumenya inkomoko yabo, bikaba bishobora kubatera kugerageza inzira zose kugira ngo bamenye ukuri, nubwo byaba bidasanzwe.
Dr. James Mwangi, inzobere mu bijyanye n’ubuzima bwo mu mutwe muri Nairobi, yagize ati:
“Hari abantu babaho bazi ko bafite icyuho mu kumenya inkomoko yabo. Iyo babonye ikintu cyose gishobora kubahuza n’umuntu uzwi, bibatera imbaraga zo gushaka kumenya ukuri. Ariko tugomba no kwitondera imitegurire y’aya makuru kugira ngo atavamo ibintu bishobora kubangamira ubuzima bwabo cyangwa ubw’abandi.”
Mu mategeko mpuzamahanga, gusaba DNA hagati y’abantu batandukanye baturuka mu bihugu bitandukanye birashoboka ariko bigomba kunyura mu nzira zemewe n’amategeko.
Mu gihe cyose umwe ari umunyamerika (nk’uko Elon Musk ari we) n’undi ari umunyakenya, hagomba kuba ubufatanye hagati ya ambasade, inzego z’ubutabera n’abahanga mu gukora isuzuma rya DNA kugira ngo ibisubizo bizemezwe n’amategeko.
Kugeza ubu, biracyari mu buryo bwo gutegereza. Uyu mugabo aracyahagaze ku byo yavuze, naho isi yose ikomeje gutega amatwi niba koko Musk cyangwa abamukuriye mu muryango bazagira icyo bavuga.
Icyo cyemezo kizaba ari cyo kigaragaza niba iyi nkuru izaba amateka atazibagirana cyangwa se ihinduke urwenya rwo kuri murandasi (internet meme).