
Mu minsi ishize, uruganda rw’umuziki muri Uganda rwasamiwe hejuru n’ibirego bikomeye bivuga ko hari ibikorwa by’amarozi bikorerwamo. Ibi birego byatangiye gukwira hose nyuma y’uko bamwe mu bahanzi bamenyekanye batangaje ko bagiye bahura n’ibibazo bidasanzwe, bikekwa ko biterwa n’imbaraga zidasanzwe.
Umuririmbyi Zanie Brown, umwe mu bafite izina rikomeye muri Uganda, ni umwe mu baherutse gutangaza ko yahuye n’ibibazo by’imyuka mibi, avuga ko hari bagenzi be bamurwanyije bifashishije amarozi. Ibi byatangije impaka ndende ku mbuga nkoranyambaga no mu itangazamakuru, aho abenshi bagarutse ku kibazo cy’uko bamwe mu bahanzi bashobora kuba bakoresha amarozi kugira ngo batsinde bagenzi babo mu mwuga.
Mu gihe ibi byose bikomeje kuvugwa, umuririmbyi Joshua Baraka, wigaruriye imitima ya benshi kubera indirimbo ze zituje kandi zifite ubutumwa, yagaragaje impungenge ze mu buryo budasanzwe. Abinyujije ku mbuga nkoranyambaga, Baraka yibajije ati:
“Naye eddogo likwatta abazungu?”
(“Ariko se amarozi afata n’abazungu?”)
Iki kibazo cyateje impaka nyinshi, bamwe bibaza niba koko amarozi akorwa muri Uganda ashobora kugira ingaruka no ku banyamahanga, cyangwa niba abarindwa n’uko bakomoka ahandi hatandukanye n’ahakorerwa ayo mabarwa.
Joshua Baraka, n’ubwo atahakanye cyangwa ngo yemeze iby’ibivugwa ku marozi mu ruganda rw’umuziki, yagaragaje ko atazigera ashyira ingufu mu kwitwara ku bimuvugwaho, ahubwo ko yibanda ku guteza imbere impano ye no kwagura ibikorwa bye ku rwego mpuzamahanga. Ati:
“Ntabwo ibi bintu bizanyuranya n’inzozi zanjye. Ndi gukora cyane kugira ngo umuziki wanjye ugeze kure hashoboka.”
Bloggers n’abakurikiranira hafi ibibera muri showbiz ya Uganda bahise batangira kuganira ku kibazo cy’amarozi mu muziki, bamwe bemeza ko atari inkuru nshya, abandi bagaragaza ko hakenewe ubushakashatsi bwimbitse ngo hamenyekane ukuri.
N’ubwo ibivugwa bishobora guteza ubwoba bamwe mu bahanzi cyangwa abakunzi b’umuziki, hari abemeza ko impano, umurava n’imbaraga zishyirwa mu bikorwa ari byo bigomba kwitabwaho kurusha kugwa mu gihombo cy’ibihuha n’inkuru zitizewe.
Joshua Baraka akomeje kwagura izina rye mu karere k’Afurika y’Iburasirazuba no hanze yako, abinyujije mu ndirimbo zirimo “Nana”, “Dreams”, n’izindi zagiye zikundwa cyane, zigaragaza ubuhanga bwe ndetse n’ubushake bwo kugeza ubutumwa bwiza ku bantu bose, hatitawe ku nzitizi zishobora kumuca intege.
Uko uruganda rw’umuziki muri Uganda rukomeza gukura, biragaragara ko hagiye gukenerwa imbaraga n’ubushishozi mu gukemura ibibazo nk’ibi, kugirango haboneke icyizere n’imikoranire myiza hagati y’abahanzi, abategura ibitaramo, n’abafana.
Joshua Baraka akomeje kwerekana ko n’ubwo hari ibikoma mu nkokora urugendo rw’abahanzi, umutima ukomeye, ubuhanga n’icyerekezo bifite agaciro kuruta amagambo no kwikanga. Ibi ni isomo rikomeye ku rubyiruko n’abashaka kwinjira mu buhanzi: kwihanganira urugendo, no kwirinda kwivanga mu bikorwa bishobora kubatesha icyerekezo.