Papa Fransisko, Umushumba Mukuru wa Kiliziya Gatolika ku Isi, aracyari mu bitaro aho ari gukurikiranwa n’abaganga. Ku wa Gatanu, Umuvugizi wa Vatikani, Matteo Bruni, yatangaje ko ubuzima bw’Umushumba wa Kiliziya bugenda burushaho kuba bwiza, ndetse abaganga bakomeje gukurikiranira hafi uko amerewe.

Papa Fransisko yajyanywe mu bitaro bya Gemelli biri i Roma nyuma yo kugira ibibazo by’ubuzima byamubayeho bitunguranye. Mu itangazo ryashyizwe ahagaragara na Vatikani, bavuze ko yari afite ikibazo cyo guhumeka neza, ari na yo mpamvu yafashwe n’abaganga kugira ngo bagire icyo bamufasha.
Ubutumwa bwa Vatikani nk’uko byatangajwe n’abashinzwe kuvugira Papa, ubuzima bwe bumeze neza kandi abaganga bagaragaje ko hari icyizere ko azongera kugaruka mu mirimo ye isanzwe vuba. Matteo Bruni yagize ati: “Papa aragenda yoroherwa, n’ubwo akiri mu bitaro kugira ngo abaganga bakomeze kumwitaho no gukurikiranira hafi uko amerewe.”

Uburyo abarwaje papa, muri ibi bihe Papa ari mu bitaro, abayoboke ba Kiliziya Gatolika hirya no hino ku Isi bakomeje kumusengera no kumwifuriza gukira vuba. Mu bihugu bitandukanye, imiryango ya Kiliziya Gatolika yateguye amasengesho yo gusabira Umushumba wa Kiliziya kugira ngo abashe kugaruka mu mirimo ye.
Ibitekerezo bya’abayobozi batandukanye bo ku Isi, barimo abakuru b’ibihugu, abayobozi b’amadini ndetse n’abantu basanzwe, bakomeje kohereza ubutumwa bwifuriza Papa gukira vuba. Umukuru w’Igihugu cy’u Butaliyani, Sergio Mattarella, yatangaje ko we n’abaturage b’iki gihugu bifatanyije na Papa muri ibi bihe bitoroshye. Mu butumwa yanyujije ku mbuga nkoranyambaga, Perezida wa Leta Zunze Ubumwe za Amerika, Joe Biden, na we yagaragaje ko ashyigikiye Papa kandi amusabira gukira vuba.

Papa Fransisko yavutse ku wa 17 Ukuboza 1936, yitwa Jorge Mario Bergoglio, avukira i Buenos Aires muri Argentine. Yatorewe kuyobora Kiliziya Gatolika ku wa 13 Werurwe 2013, aba Papa wa mbere uturuka muri Amerika y’Amajyepfo. Yabaye umushumba ufite umwihariko mu kwita ku bakene no gushishikariza Kiliziya gutanga ubutumwa bw’amahoro n’impuhwe.
Muri iyi myaka amaze ku butegetsi, yagaragaje umwihariko mu gushyira imbere ukwemera guhuza abantu bose, aharanira amahoro ndetse anaharanira uburenganzira bw’abakene n’abatagira kivurira. Ni umwe mu bapapa bazwiho gutanga ubutumwa bw’amahoro no guharanira ko abantu babaho neza.

Papa Fransisko yagiye agaragaza ibibazo by’ubuzima kuva kera, by’umwihariko byagiye bigaragara mu myaka yashize. Mu mwaka wa 2021, yagize ikibazo mu mara bituma abaganga bamubaga. Nubwo icyo kibazo cyari gikomeye, yagarutse mu mirimo ye vuba, agaragaza imbaraga n’umurava mu kuyobora Kiliziya Gatolika.
Nyuma yaho, muri Kamena 2023, yongeye kujyanwa mu bitaro kubera ikibazo cy’impyiko. Icyo gihe yagaragaje ko yagize ububabare bukabije, bituma abaganga bemeza ko agomba kwitabwaho byihariye. Ibi byose byagaragaje ko nubwo afite intege nke z’ubuzima, agira umuhate wo gukomeza umurimo we.
Ese Azagaruka mu Mirimo Vuba?

Nk’uko byatangajwe na Vatikani, Papa Fransisko azakomeza gukurikiranwa n’abaganga kugeza igihe bazasanga ashobora gusubira mu mirimo ye nta kibazo. Nubwo bimeze gutya, abamwegereye batangaje ko akomeza kugira imbaraga, ndetse anafata umwanya wo gusoma no kwandika ubutumwa bugenewe abakirisitu.
Abayoboke ba Kiliziya Gatolika bakomeje kwihanganisha no kwihanganira ibi bihe bikomeye by’uburwayi bw’Umushumba wabo. Hirya no hino ku Isi, abakirisitu bakomeje gusaba Imana gukomeza kumuha imbaraga kugira ngo abashe kugaruka mu mirimo ye asanzwe.
Mu butumwa bwatanzwe na Vatikani, basabye abakirisitu bose gukomeza gusengera Papa no kumwifuriza gukira vuba. Mu itangazo ryashyizwe ahagaragara, bavuze bati: “Papa aracyari mu bitaro ariko aragenda yoroherwa. Turasaba abakirisitu bose gukomeza kumusengera no kumuha inkunga y’amagambo amwihanganisha muri ibi bihe.”

Ubuzima bwa Papa Fransisko bukomeje kuba ikintu gishyirwa imbere n’abakirisitu bose ku Isi. Nubwo arwariye mu bitaro, ubutumwa bwiza bw’impuhwe n’amahoro akomeje gutanga buracyafite agaciro n’ingaruka nziza ku bayoboke ba Kiliziya. Twese twizere ko azakira vuba, akagaruka mu mirimo ye, akomeze gutanga umurongo n’icyerekezo ku Kiliziya Gatolika n’Isi yose muri rusange.
