
Phiona Nyamutoro, Umunyamabanga wa Leta ushinzwe Ingufu n’Iterambere ry’Umutungo Kamere (uruhande rw’Ibikoresho by’Akarere), yatangaje ku mugaragaro ko aziyamamariza kuba Depite uhagarariye abagore b’Akarere ka Nebbi mu matora ataha.
Nyamutoro, unahagarariye urubyiruko rw’igihugu mu Nteko Ishinga Amategeko ya 11 ya Uganda, yatangaje uyu mwanzuro abinyujije mu butumwa bwimbitse yashyize ku mbuga nkoranyambaga ze ku munsi wahariwe ababyeyi b’abagore (Mother’s Day).
Yagize ati: “Akarere ka Nebbi kabyaye abaturage benshi bakomeye kandi bafite akamaro ku Gihugu cyacu. Ubu rero ni igihe cyako cyo kumurika. Umunsi mwiza wa ba Mama.” Ubu butumwa bwari bunajyanye n’iposter ye y’ubukangurambaga ku mugaragaro.
Yakomeje avuga ko “ari igihe cye cyo kumurika”, agaragaza icyizere afitiye urugendo rwe rwa politiki.
Nyamutoro ari kwiyamamaza ahagarariye ishyaka riri ku butegetsi, National Resistance Movement (NRM), aho azahatana n’uwari usanzwe ari kuri uwo mwanya, Agnes Acibu, nawe ushyigikiwe na NRM, bikaba bituma irushanwa rirushaho gukomera imbere mu ishyaka.
Iyi nkuru y’iyamamaza rye yakiriwe neza cyane, cyane cyane n’ab’inkwakuzi mu ruhando rw’imyidagaduro ndetse n’abamushyigikiye ku giti cyabo.
By’umwihariko, kuba Nyamutoro ari fiancée wa Eddy Kenzo, byatumye abantu benshi barushaho kwitabira no gukurikirana urugendo rwe rwa politiki.
Mu matora ategerejwe yo mu 2026, Akarere ka Nebbi kazaba gafite irushanwa rikomeye ryo guhatanira umwanya w’Umudepite uhagarariye abagore, aho abiyamamaza bombi baturuka mu ishyaka riri ku butegetsi rya National Resistance Movement (NRM).
Phiona Nyamutoro: Umukandida mushya wizeye intsinzi
Phiona Nyamutoro, Umunyamabanga wa Leta ushinzwe Ibikoresho by’Akarere mu Ishami ry’Ingufu n’Iterambere ry’Umutungo Kamere, yatangaje ku mugaragaro ko azahatanira uwo mwanya. Yabigaragaje abinyujije ku mbuga nkoranyambaga ze ku munsi wahariwe ababyeyi b’abagore, aho yavuze ati:
“Akarere ka Nebbi kabyaye abaturage benshi bakomeye kandi bafite akamaro ku Gihugu cyacu. Ubu rero ni igihe cyako cyo kumurika. Umunsi mwiza wa ba Mama.”
Nyamutoro, wamenyekanye cyane ubwo yatorwaga nk’Umudepite uhagarariye urubyiruko rw’igihugu mu Nteko Ishinga Amategeko ya 11 ya Uganda, afite amateka akomeye mu miyoborere. Yabaye Visi Perezida wa Komite Nyobozi y’Ishuri muri Kaminuza ya Makerere kuva 2015 kugeza 2016, ndetse yigeze no guhagararira Akarere ka Nebbi mu Nama y’Igihugu y’Urubyiruko. Yize ibijyanye n’Iterambere n’Ubutegetsi rusange muri Makerere, aho yakuye impamyabumenyi y’icyiciro cya mbere n’icya kabiri.
Agnes Acibu: Umudepite uri ku mwanya usanzwe
Agnes Acibu, uri ku mwanya w’Umudepite uhagarariye abagore b’Akarere ka Nebbi kuva mu 2021, nawe ari mu ishyaka rya NRM. Mu Nteko Ishinga Amategeko, akorera muri Komite ishinzwe kurwanya SIDA n’ibindi bibazo bifitanye isano nayo. Yize muri Kaminuza ya Makerere kandi afite abana batanu.
Irushanwa rikomeye hagati y’abiyamamaza bombi
Kuba abiyamamaza bombi baturuka mu ishyaka rya NRM bituma irushanwa rirushaho gukomera. Nyamutoro, ufite uburambe mu miyoborere y’urubyiruko no mu nzego za leta, arashaka kwerekana ko ashoboye kuzana impinduka nshya. Ku rundi ruhande, Acibu afite uburambe mu Nteko Ishinga Amategeko no mu bikorwa byo kurwanya indwara z’ibyorezo.
Inkunga y’abaturage n’abahanzi
Nyamutoro amaze kubona inkunga ikomeye, cyane cyane mu rubyiruko no mu ruganda rw’imyidagaduro. Kuba ari fiancée wa Eddy Kenzo, umuhanzi w’icyamamare muri Uganda, byatumye abantu benshi barushaho gukurikirana urugendo rwe rwa politiki.
Icyo bivuze ku matora ya 2026
Irushanwa ryo mu 2026 rizaba ari isuzuma rikomeye ku ishyaka rya NRM, rishobora kugaragaza uko rifata ibyifuzo by’abaturage n’uko ryita ku rubyiruko. Abaturage ba Nebbi bazaba bafite amahitamo hagati y’uburambe bwa Acibu n’icyerekezo gishya cya Nyamutoro.